Bestuurlijk aanjager Hayke Veldman: “Inzet VWS hard nodig voor transitie naar duurzame zorg”
20 maart 2025 - Het ministerie van VWS kan de transitie naar duurzame zorg versnellen door langdurig bestuurlijk commitment te tonen, de in gang gezette proudly copied from beweging te stimuleren en de Green Deal doelen zichtbaar op te nemen in het Aanvullend Zorg en Welzijns Akkoord (AZWA). Dat schrijft Hayke Veldman, bestuurlijk aanjager van de Green Deal duurzame zorg 3.0, in een brief aan staatssecretaris Vincent Karremans.
Hayke Veldman heeft sinds zijn aantreden in 2023 met een groot aantal bestuurders en professionals gesproken. Nu, halverwege de looptijd van de Green Deal, maakt hij de (tussen-) balans op. Zij beeld is voorzichtig positief. “Er gebeurt ontzettend veel op heel veel plekken. De Green Deal is inmiddels door meer dan 500 organisaties ondertekend en organisaties zoeken steeds meer de samenwerking op. Tegelijkertijd blijft opschaling een probleem. Ook is verandering nog te vaak afhankelijk van de individuele – en vrijwillige – inzet van gemotiveerde medewerkers.”
Succesfactoren
De bestuurlijk aanjager concludeert dat organisaties die succesvol bezig zijn met de transitie naar duurzame zorg, zich op een aantal vlakken onderscheiden van andere organisaties. Er is bestuurlijk commitment: iedereen binnen de organisatie weet dat de Raad van Bestuur verduurzaming belangrijk vindt en ook welke bestuurder hiervoor verantwoordelijk is. Medewerkers krijgen voldoende tijd om aan verduurzaming te werken. En organisaties maken gebruik van kennis van anderen, door succesvolle initiatieven over te nemen. Deze proudly copied from beweging kan ervoor zorgen dat de grote middengroep, die wel wil verduurzamen maar niet goed weet hoe, echte steppen kan zetten.
Oproep aan VWS
VWS heeft financiële middelen beschikbaar gesteld voor de uitvoering van de Green Deal en een programma-organisatie ingericht. Veldman: “Alle partijen die ik over verduurzaming gesproken heb, benadrukken het belang van de betrokkenheid van het Ministerie van VWS bij dit vraagstuk. Maar er is meer nodig.”
Het ministerie kan voor versnelling zorgen door zelf langdurig commitment uit te spreken en te borgen dat medewerkers ook na afloop van het huidige tijdelijke programma voldoende tijd krijgen om aan het onderwerp te werken. De proudly copied from beweging kan worden aangejaagd door met verzekeraars en leveranciers in gesprek te gaan over hun rol. Tenslotte is het belangrijk dat duurzaamheid beter geborgd wordt in het reguliere beleidsproces, zodat het niet langer iets ‘voor erbij’ is. VWS kan hiervoor zorgen door de Green Deal afspraken zichtbaar op te nemen in het AZWA en waar nodig verder te concretiseren.
Over de bestuurlijk aanjager
Bij de start van de Green Deal 3.0 is besloten een bestuurlijk aanjager aan te stellen. Veldman is in juni 2023 in deze rol gestart, voor een periode van twee jaar. Zijn opdracht: de Regiegroep van de Green Deal begeleiden en waar nodig aanspreken en partijen binnen en buiten de zorg enthousiasmeren en aansporen om zich in te zetten voor het verduurzamen van de zorg. De bestuurlijk aanjager wordt gefinancierd door VWS, maar opereert onafhankelijk van het ministerie. De termijn van de bestuurlijk aanjager loopt binnenkort af. VWS heeft kenbaar gemaakt de financiering daarna niet voort te zetten, in het licht van de Rijksbrede bezuinigingen.