‘Minder verspilling van geneesmiddelen is hard nodig’

Het is Wereldwaterdag. Jaarlijks komt er minstens 190 ton aan medicijnresten in ons oppervlaktewater terecht. In gesprek met vicevoorzitter en penningmeester van de Apothekersorganisatie KNMP, Nicole Hunfeld, duiken we dieper in de wereld van duurzame farmacie en hun betrokkenheid bij de Green Deal Duurzame Zorg 3.0. ‘Geneesmiddelen hebben veel milieu-impact. Het is belangrijk dat we daar goed mee omgaan. De KNMP is bij uitstek de organisatie om daar een leidende rol in te nemen.’

De KNMP is één van de koepelorganisaties in de zorg die onderdeel is van de Green Deal Duurzame Zorg regiegroep. Investeren in communicatie en samenwerking is volgens Nicole cruciaal voor een duurzamere toekomst voor de farmacie. ’De KNMP heeft een eigen Green Team opgezet dat zeer actief is en belangrijke vooruitgang boekt’, vertelt Nicole. ‘We zoeken veel samenwerking met openbare apothekers en ziekenhuisapothekers. Geneesmiddelen zijn complex en je hebt dan ook echt de expertise van een apotheker nodig om duurzaamheidsadvies te geven aan patiënten. Je ziet overal weer dwarsverbanden en dat is denk ik het mooie van de Green Deal Duurzame Zorg.’

‘Je ziet overal weer dwarsverbanden en dat is
denk ik het mooie van de Green Deal Duurzame Zorg.’

Groene Apotheek Toolkit

De KNMP ondersteunt verschillende duurzame initiatieven. ‘Zo zijn we heel goed zichtbaar in de Week van Ons Water’, zegt Nicole, waarbij ze het belang van deelname van apothekers aan het inzamelen van medicijnafval benadrukt. De Week van Ons Water krijgt jaarlijks media-aandacht en apothekers maken gebruik van materialen die KNMP beschikbaar stelt. ‘Veel apotheken hebben bijvoorbeeld retourboxen voor medicijnen, en Nederland blinkt ook echt uit in het gebruik van fietskoeriers voor het bezorgen van medicatie. Dat is misschien helemaal niet zo zichtbaar, maar dat hebben we wel. Daarin lopen we echt voorop.’

Zo ondersteunt de KNMP heruitgifte van medicijnen tegen kanker. 'Nederland is ook een van de eerste landen die heruitgifte van zogeheten oncolytica onderzoekt op grote schaal’, voegt ze toe. Verder stelt de KNMP praktische handvatten beschikbaar voor het verduurzamen van de apotheek. Nicole legt uit: ‘We hebben onze eigen Toolkit Groene Apotheek ontwikkeld. Die is enthousiast ontvangen en wordt voortdurend bijgewerkt om apothekers te ondersteunen om duurzame stappen te zetten.’

‘Iedereen heeft te maken met geneesmiddelen.
Dus hoe duurzamer, hoe beter voor ons allen.’

De beste keuzes

‘We zetten heel veel stappen. Alleen zijn deze niet heel goed meetbaar, omdat we de milieu-impact per geneesmiddel nog niet weten’, legt Nicole uit. ‘Hoewel het lastig is om de exacte impact te meten, merken we dat onze initiatieven gewaardeerd worden en leiden tot meer bewustwording in de samenleving. Iedereen heeft te maken met geneesmiddelen. Dus hoe duurzamer, hoe beter voor ons allen.’

Over 10 jaar hoopt Nicole dat er veel meer inzicht is in deze milieu-impact. ‘Artsen kunnen dan gepaster voorschrijven en apothekers kunnen zo afleveren op maat. Beide handelingen leiden tot minder verspilling, en dat is hard nodig. De komende jaren gaan we alle stappen uit de Green Deal Duurzame Zorg uitrollen, zodat we de beste keuzes kunnen maken voor het milieu.’

‘De lijnen zijn korter, waardoor je makkelijker met elkaar kan samenwerken.
Dat kan in kleine dingen zitten. Dat is juist het mooie eraan.’

Van plantaardige borrel tot afvalquiz

De samenwerking met andere partijen uit het veld en andere ondertekenaars van de Green Deal Duurzame Zorg draagt aanzienlijk bij aan het behalen van de duurzaamheidsdoelen van de KNMP. ‘Doordat er nu een groot netwerk is, kun je goed overleggen met bijvoorbeeld huisartsen’, legt Nicole uit. ‘De lijnen zijn korter, waardoor je makkelijker met elkaar kan samenwerken. Dat kan in kleine dingen zitten. Dat is juist het mooie eraan.

‘We moeten er wel voor zorgen dat met de vele initiatieven die er zijn, iedereen de juiste informatie krijgt en ook hetzelfde uitdraagt’, vervolgt ze. ‘Het is best lastig te interpreteren hoe schadelijk een geneesmiddel is voor het water. De apotheker kan hier ondersteuning in bieden. Duurzame farmacie is zo belangrijk. Veel mensen houden zich er ook mee bezig en het samenwerken geeft zoveel energie. Ik hoop dat we dat ook heel lang zo kunnen doen.’

Nicole biedt waardevol advies voor wie graag wil verduurzamen, maar niet weet waar te beginnen: ‘Begin met kleine stappen en maak het leuk’, adviseert ze. ‘Vorm een Green Team en bedenk samen acties die passen bij de organisatie. Dat kan zijn dat je borrel voortaan plantaardig is, of dat je met elkaar een afvalquiz houdt. Begin met een klein punt en laat goed zien wat je opbrengst is. Als je wil uitbreiden: haak aan bij bestaande initiatieven en zoek vooral ook samenwerking met andere collega’s en partijen.’

Meer weten over de Green Deal Duurzame Zorg? Klik hier

Meer weten over de Week van ons Water? Klik hier